اگر ایران را سرزمین همه ایرانیان، با هر قومیت و نژاد و تبار و اندیشه و باور بدانیم، بدون شک، شاهنامه فردوسی یکی از درخشانترین و اثرگذارترین یادمانهای فرهنگی دوران است که در گستره این سرزمین، میان همه ایرانیان، همدلی، مهربانی ، همراهی و پیوند ایجاد نموده است.
بزرگی و شکوه شاهنامه اگر چه به بیان داستانهای پهلوانانه و دلاوریهای رزم آورانه آن است اما بسیار بیش از آن، شاهنامه، فرّ و بزرگی خود را از بُن مایه های هویت ساز خویش که همانا خِرَد، مردمی و مهرورزی و اندیشه ورزیست می گیرد.
هر که هستید و در هر کجای ایران بزرگ، با هر باور و تبار و پیشینه که زندگی می کنید، به این عکس نگاهی بیاندازید.
این دو مهربانوی ایرانی از دیار گفت و گو و لبخند- اردکان عزیز-، یکی پیرو آیین اسلام و دیگری پیرو آیین زرتشتی، بیش از چهاردهه پیش، با هم همکلاس بوده اند و در یک مدرسه، دانش می آموخته اند.
دست روزگار این دو مهربانو را از هم جدا نموده تا آنجا که دیگر، دیداری فراهم نشده و بی خبری، میانشان فاصله انداخته است.
دیشب، در جریان سومین نشست دوشنبه های شاهنامه در خانه تاریخی سلامت شریف آباد که با همت فرنشین خانه سلامت و خردسرای فردوسی اردکان برگزار می شود، این دو پس از این همه سال، یکدیگر را باز یافتند و سرخوش از دیداری دوباره و تجدید یادگارهای پیشین، با هم به گفت و گو پرداختند.
دیدار آنها در بزم شاهنامه خوانی ما، بسیار نمادین بود چرا که گفتیم و نوشتیم که شاهنامه یادمان پرشکوه فرهنگی ماست که ایرانیان را با هر دین و تبار و باور، گرد هم می آورد و بدانها هویتی یگانه می بخشد: ایرانی بودن.
از نگاهی دیگر، این دیدار و این مهرورزی دوباره، نمادیست برای اردکان عزیز در این روزگاری که اردکان، خسته از این همه زشتی و پلشتی، به سختی نفس می کشد و زخم خورده و ناتوان ، می کوشد تا شکوه گذشته خویش را دوباره فریاد بزند. آنچه آنرا آموزگاران دانشمند و اساتید خردورز، سرمایه اجتماعی می دانند و او را برتر از هر سرمایه دیگری می شمارند، در این عکس به روشنی پیدا و نمایان است.
تنها همین یک عکس به همه سرمایه های مادی انباشته شده در اردکان می ارزد چرا که هزاران هزار روایت و داستان پرشکوه و یادگارهای ارجمند و تاریخ و فرهنگ در پس آن نهفته است. بیش باد.
سیدحسین پایدار اردکانی
۲۱ آذرماه ۱۴۰۲